Dál ii leat oktage isolašuvnnas suohkanis, muhto nu mot ollu suohkanat leat vásihan, de sáhttá dilli rievdat moatti beaivvis.

Suohkana buohcciviesut ráhččet doalahit kapasitehta, nu ahte dál bivdet sii ja Stáhtahálddašeaddji veahki suohkaniin. Mii (suohkanat, dearvvašvuođafitnodagat, stáhtahálddašeaddji, álbmotdearvvašvuođainstituhta, dearvvašvuođadirektoráhtta), leat leamaš máŋga čoahkkimiin ja digaštallan regionála doaibmabijuid birra. Álbmotdearvvašvuođainstituhta lea dan oktavuođas eavttuhan doaibmapáhka man rávvejit buot suohkaniid Romssas ja Finnmárkkus váldit atnui, vaikko ii soaitte leat njoammun doppe.

Dát vai gáržžidit njoammuma ja hehttet ahte njoammun leavvá, mii fas čuohcá buohcciviesu kapasitehtii. 

Gáivuona suohkan lea maid leamaš čoahkkimis eará suohkaniiguin Davvi-Romssas nugo Návuonain, Skiervváin ja Ráissain. Leat mearridan leat seammá dásis go sii.

Gáivuona suohkanis biddjojuvvojit johtui báikkálaš doaibmabijut, dát leat rávvagat mat gustojit moadde vahku ovddasguvlui dássážii go oaidná ahte buohcciviesut nagodit gieđahallat njoammundeattu.

Makkár doaibmabijut biddjojuvvojit johtui?

Vuđolaš njoammudávddaid eastadeami njuolggadusat.

  • BUOHKAT sihke sii geat leat boahkuhuvvon ja sii geat eai galget doalahit leat ruovttus jus leat buohccit. Gusto vaikko leat negatiivva iskosat go buohccit njommot earáid, ii dušše koronain muhto maiddai eará infekšuvnnaiguin. Dát noađuha buohcciviesu kapasiteahta.
  • Sii geat eai leat boahkuhuvvon ja boarrásat risikojoavkkuin galggašit dárkiliid čuovvut njoammudávddaid eastadeami rávvagiid.

Boahkuheamit

Deháleamos veahkkeneavvu korona vuostá lea boahkuheapmi.

Geat gevvet buohccivissui? Boarrásepmosat geat ledje ollásit boahkuhuvvot diimmá dálvvi ja eai leat vel boahkuhuvvon goalmmát dosain, ja maiddai nuorat geat eai leat vel boahkuhuvvon ja earát.Vaksinerte blir smittet, men er de nylig vaksinert er det så vidt de har symptomer. Vaksinen virker!

Buot suohkana orrut badjel 12 jagi rávvejuvvot boahkuhuvvot korona vuostá.

Gáivuona suohkan leat dál alidan boahkuheami leavttu ja ulbmil lea ahte buot orrut badjel 65 jagi galget boahkuhuvvot 3.dosain ovdal juovlamánu 12.beaivvi 2021.

Sii geat ovdal leat boahkuhuvvon guvttiin dosain, bohtet oažžut vejolašvuođa boahkuhuvvot goalmmát dosain. Lea vejolaš cealkit eret dahje sirdit diimmu jus ii heive. Oallugat leat diŋgon diimmu boahkuheapmái ođđajagimánus. Diimmut sirdojuvvojit juovlamánnui jus lea mannan 5 mánu dan rájes go boahkuhuvvojedje 2 dosain.

Dás beasat diŋgot diimmu boahkuheapmái:

https://timebestilling.remin.no

Doaimmat mat galget unnidit oktavuođa olbmuid gaskka

Dát rávvagat eai gusto mánaidgárddiide, skuvllaide ja bargobáikkiide gos ii sáhte doallat gaskka earáide nu go dearvvašvuođa- ja fuolahusbálvalusas.

  • Rávvejuvvo geavahit njálbmesuoji almmolaš báikkiin gos ii sáhte doallát gaskka, ja maiddai kollektiivajohtolagas.
  • Rávvejuvvo unnidit lagasoktavuođa earáiguin. Lagasoktavuohta mearkkaša:
    • Fysalaš oktavuohta nugo buorástahttin ja buorresteapmi
    • Lea leamaš lagabui go 2 mehtera badjel kvártta
    • Oktavuohta rumašgolgosiin nugo čolggain, gosahagain jna.
  • Rávvejuvvo doallát gaskka earáide jus lea vejolaš.

Dát rávvagat bohtet buktit gažaldagaid lágidemiid ja doaimmaid birra, ávžžuhuvvo ahte doaibmafálaldagat mánáide jotket nu go dábálaččat.

Suohkanis eai leat makkár ge gildosat lágidemiid dahje eará deaivvademiid vuostá, muhto lágideaddjit rávvejuvvojit jurddašit lea go dát dehálaš, vai sáhttá go vuordit moadde vahku. Jus olbmot válljejit searvat lágidemiide, de lea dat maid áibbas ortnegis.

Muittuhan fas oppalaš njoammudávddaid eastadan njuolggadusaid birra, deháleamos lea ahte olbmot bisset ruovttus jus leat buohccit. Dát gusto maiddai gehpes vuoiŋŋahatvuolšši dávdamearkkaide nugo čottabákčasii dahje veahá nurvui. Juohke ovttas lea persovnnalaš ovddasvástádus várohit ahte ii fievrrit njoammuma lágidemiide jna.   

Suohkana váldodoaktáris ja dearvvašvuođačállis ii leat kapasitehta vástidit buot jearaldagaide lágidemiide birra, muhto čujuheaba bajábeale tekstii.    

Mearrediđolaš doaibmabijut

  • Suohkan lea juo váldán atnui mearrediđolaš doaibmabijuid dearvvašvuođa- ja fuolahusbálvalusas vai unnidit njoammunriska sidjiide geat leat hearkkimus dilis, ja unnidit dearvvašvuođabargiid buozalmasjávkama.
  • Mii leat maid alidan boahkuheami leavttu, ja lea fargga vejolaš boahkuhuvvot 3. dosain. Lea ain vejolaš dieđihit iežas dasa.  
  • Go mánát ja nuorat iskojuvvojit dávjá, de leat mearrediđolaš doaibmabijut. Dál ii leat njoammun mánáidgárddiin iige skuvllain

 

Ustitlaš dearvvuođaiguin

Anita Monsen Pedersen                                       
Gáivuona suohkana váldodoavttir