Dábálaččat garvá ealga olbmuid, muhto dálveáigge láve seastit návccaid ja ii báhtar olbmuin liikka álkit go eará jagiáiggiin. Dálvet sáhttá leat oalle dábálaš oaidnit ealggaid viesu lahka gos borret lasttaid ja eará šattuid. Ealga sáhttá maiddai geavahit goivojuvvon luottaid ja čuoiganláhtuid vai ii dárbbaš gállit obbasis ja geavahit návccaid, nu ahte dakkár báikkiin sáhttá maiddai fáhkkestaga deaivat dáid.
Jus oainnát dahje deaivvat vahágahtton ealggaid, dahje vásihat ahte eai oro ballame dus ja orrot leame váralaččat, de sáhtát riŋget politiijaide telefovdnanummára 02800 bokte. Politiijat addet viidáseappo dieđu suohkana bivdiide jus lea dárbu dan dahkat.
Dás leat moadde rávvagat mot láhttet jus deaivvat ealgga:
- Geahččal láhttet nu ahte it muosehuhtte dahje hárdde ealggaid, divtte daid leahkit ja ale vikka lahkonit daid itge geahččal baldit daid. Dakkár láhttenvuogit sáhttet dahkat nu ahte ealggat šaddet váralaččat.
- Doala buori gaskka ealggaide, atte saji dasa mannat du meaddel, dahje mannat eret iežas leavttuin.
- Jus lea nu ahte fertet mannat ealgga guvlui, de fertet addit áiggi dasa, go dábálaččat sáhttá leame doarvái ahte oaidná du ja dolle eará guvlui. Sáhttá maid veahkehit hupmat jitnosit, muhto jus das ii leat ávki, de berrešit jorggihit jus ealga lea lagabui du go sullii 100 mehtera.
- Geahččal bidjat fuomášumi mot ealga láhtte. Jus oaivi manná vulos guvlui ja bealljit maŋás, de sáhttá ealga rohkkáhit du. Dalle fertet ovttatmanus geahččalit beassat eret das! Mana maŋás guvlui ja geahččal čájehit ahte don it leat váralaš dasa, don boađát juvssahallat ealggas jus vikkat viehkalit eret.
- Jus ealga rohkkáha du, de it nagot viehkat das eret. Fertet geahččalit čiehkadit muora, biilla, dahje stuora geađggi duohkái vai oažžut gaskka dasa.
- Eai buot ealggat láhtte seammá ládje jus dovdet ahte leat váralaš dilis, ja ealggat mas leat gálbbit sáhttet leat eambbo váralaččat go eará ealggat. Dalle ferte leat hui várrogas.
- Jus vázzá beatnagiin tuvrra ja ealga boahtá ovddal, de sáhttá šaddat várálaš go gumpe lea lunddolaš boraspire ealggaide. Ealga sáhttá dalle láhttet nu mot dahká gumppiid vuostá ja fallehit ja viggat čiekčat beatnaga. Beatnagat mat fallehuvvot sáhttet ruohttat eaiggádiid guvlui ja dahkat várálaš dili maiddai sidjiide. Geahččal doallat beatnaga eret ealggain jus vejolaš!
Ale biepma ealggaid!
Muitte ahte ii leat lohpi biebmat ealggaid jus ii leat ohcan lobi biebmobearráigeahčus. Biebman sáhttá dagahit ahte ealggat rievdadit lunddolaš láhttema ja ohcet báikkiid gos lea álki fidnet biepmu, mii fas sáhttá dagahit váralašvuođaid.
Gáldu: www.vestvagoy.kommune.no