Gii lea min ođđa nuoraid oktavuođaolmmoš?
Mu namma lea Frank Haugseth lean veahá eret Ráissaávžžis ja veahá Steinkjeras. Lean Trønderráisalaš. Mu guoibmi lea gáivuotnalaš ja moai válljiime fárret deike go gávpoteallin dovdogođii huššájin ja gáržin. Moai lokte hui bures dáppe.
Maid don jurddašat ahte du barggu váldomihttomearri galggašii leat?
Váldit nuoraid duođas. Nuorat dárbbašit, nu go eará olbmot nai, ahte dilálašvuođat lágiduvvojit ja ahte sii doahttaluvvojit. Mu bargu lea, mu mielas, deaivat nuoraid doppe gos sii leat, guldalit maid sii dadjet ja leat veahkkin ollašuhttime sin vuordámušaid báikkálaš servodahkii.
Maid áiggut don fokuseret dál álggus?
Bidjat datakultuvrra agendai, oppalaččat ja politihkalaččat. Nuoraidkultuvra lea nuppástuvvame, eanet ja eanet nuorat servet ja leat áŋgirat digitála integrašuvnna hárrái sosiála fenomenan. Mun oaivvildan ahte almmolašvuođas lea deaŧalaš rolla das ahte hábmet dán beroštumi juogaman buorrin, hutkkálažžan ja ávkin servodahkii. Lea deaŧalaš ahte nuoraid oktavuođaolbmo rolla maid čuovvu digitála ovdáneami. Dábálaš nuoraidbargu gos manná nuoraid deaivat sin arenain, guldala maid sii lohket ja dasto lágida dilálašvuođaid sin dárbbuid mielde, lea ain seamma deaŧalaš go álo lea leamaš. Hástalussan odne lea ahte nuorat golahit eanas oasi iežaset astoáiggis neahtas, gos sirddášit iešguđet digitála lávddiid gaskka, hábmejit dađistaga ođđa identitehtaprofiillaid ja oassálastet gitta forumiin. Go juo digitála treanddat ilbmet ja jávket alla tempo mielde, de lea otná áigeguovdil dávjá boaris juo ikte.
Mu áigumuš lea dustet dán hástalusa dan bokte ahte hukset rámmaeavttuid digitála nuoraidbargui mii sáhttá viidáseappot ovdánahttojuvvot, bissut geabbilin ja nu nagodit čuovvut nuoraidkultuvrra mii jođánit rievdá.
Movt orru leame álgit čielga gulahallanvirgái dál go lea pandemiija?
Dat gal diehttelasat lea hástalus, ja gáibida olu ođđa hutkamuša das movt gulahallama ja ovttasdoaimma sáhttá ođasmahttit ja heivehit. Muhto aŋkke, dat addá liibba ođđa jurdagiidda das movt nuoraidbarggu sáhttá čađahit – olahit nuoraid digitála lávddiin ja oažžut áigái neahttalágidemiid boahtá leat seamma dárbbašlaš ja dábálaš maiddái maŋŋel pandemiija.
Dáppe Gáivuonas lea mis leamaš nu lihkku ahte pandemiija ii leat duođalaččat deaividan, muhto psykososiála váikkuhusat leat ráddjen olbmuid ovttastallamiid, ásahan stuora eahpesihkkarvuođa boahtteáiggi hárrái ja ávžžuhuvvon ražasteamit «dugnad» namas – mat dovdojit meastta áittan – leat maiddái min nuoraide čuohcan. Danne lea deaŧalaš ahte almmolašvuohta oaidná ja duste nuoraid dárbbu vuhtiiváldojuvvot, ja ásaha konkrehta doaibmabijuid ovddos guvlui.
Čuovo áinnas mielde dáppe: Kåfjord ungdomsportal vai oainnát sihke dan maid Frank bargá, ja eará lágidemiid ja doaimmaid mat gullet mánáide ja nuoraide! Earret eará huksejuvvo Gáivuotna dál miellagiddevaš Minecraft spealu bokte, masa soames áŋgiris nuorat juo leat searvan.
